Bí quyết chống say xe hiệu quả giúp chuyến đi thêm thoải mái

• Tìm hiểu về bệnh mày đay: Nguyên nhân và triệu chứng phổ biến.
• Nhận diện sớm các triệu chứng mất nước ở người lớn.

Say xe là tình trạng thường gặp khiến nhiều người cảm thấy khó chịu, làm giảm hứng thú và chất lượng trải nghiệm khi di chuyển. Các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi thường khiến say xe trở thành nỗi lo lắng mỗi khi lên đường. Vậy say xe là gì, nguyên nhân do đâu và làm thế nào để chống say xe hiệu quả, giúp bạn tự tin hơn trong mọi hành trình?

Nguyên nhân và triệu chứng của tình trạng say xe

Theo Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, say xe xảy ra khi não bộ tiếp nhận thông tin mâu thuẫn từ các giác quan. Cụ thể, mắt và tai trong gửi tín hiệu không đồng nhất: mắt (khi nhìn vào bên trong xe) thấy mọi vật như đứng yên, trong khi tai trong – bộ phận thuộc hệ tiền đình chịu trách nhiệm giữ thăng bằng – lại cảm nhận được sự rung lắc, chuyển động của phương tiện.

Sự bất đồng này khiến não bộ “bối rối” khi xử lý tín hiệu, dẫn đến những triệu chứng khó chịu của say xe.

Các dấu hiệu say xe có thể xuất hiện với mức độ từ nhẹ đến nặng, bao gồm:

• Chóng mặt, quay cuồng
• Mệt mỏi, uể oải
• Da tái nhợt
• Tiết nhiều nước bọt
• Đau đầu
• Buồn nôn, nôn
• Ợ hơi liên tục
• Thở nhanh, thở dốc
• Nuốt hơi
• Đổ mồ hôi nhiều

Ai dễ bị say xe?

Say xe có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn, bao gồm:

• Phụ nữ: Thường nhạy cảm với say xe hơn so với nam giới.
• Trẻ em: Đặc biệt là trong độ tuổi từ 2 đến 12, dễ bị ảnh hưởng bởi chuyển động.
• Người có thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ mang thai, trong kỳ kinh nguyệt hoặc đang sử dụng thuốc tránh thai thường dễ say xe hơn.
• Người mắc một số bệnh lý: Những ai từng bị rối loạn tiền đình, đau nửa đầu,… có nguy cơ say xe cao hơn bình thường.

Cách chống say xe hiệu quả

Đi lại bằng tàu xe đôi khi trở thành thử thách đối với nhiều người do cảm giác say xe gây khó chịu. Để giảm bớt tình trạng này, bạn có thể áp dụng những cách chống say xe dưới đây nhằm hạn chế cảm giác mệt mỏi và buồn nôn:

Chuẩn bị trước chuyến đi

Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi lên đường đóng vai trò quan trọng trong việc phòng tránh say xe:

• Ngủ đủ giấc: Cơ thể mệt mỏi do thiếu ngủ dễ khiến bạn mất tập trung và làm tăng nguy cơ buồn nôn. Do đó, hãy đảm bảo ngủ đủ trước chuyến đi để giữ cơ thể ở trạng thái tốt nhất.
• Ăn nhẹ: Tránh để bụng quá đói hoặc ăn quá no. Ăn no dễ gây đầy bụng, ợ hơi; còn đói lại khiến dạ dày cồn cào, dễ buồn nôn. Hãy chọn bữa nhẹ nhàng, tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ, chua cay.

Lựa chọn vị trí ngồi và tạo không gian dễ chịu

Giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cũng cho biết thêm, vị trí ngồi và không gian xung quanh ảnh hưởng lớn đến cảm giác say xe:

Vị trí ngồi:

• Trên ô tô: Nên chọn ghế đầu gần tài xế hoặc giữa xe vì những vị trí này ít rung lắc hơn.
• Trên tàu thuyền: Ưu tiên ghế gần cửa sổ hoặc giữa tàu để giảm cảm giác chao đảo.
• Trên máy bay: Nên ngồi gần cánh hoặc phía trước, nơi ít tiếng ồn và rung lắc hơn.

Hướng nhìn: Nên chọn vị trí có thể nhìn theo hướng di chuyển của phương tiện để giảm xung đột tín hiệu giữa mắt và tai trong.

Đeo khẩu trang: Giúp hạn chế hít phải mùi xăng dầu, khí thải hoặc các mùi khó chịu, đồng thời có thể dùng thêm vỏ cam, vỏ chanh để tạo cảm giác dễ chịu.

Hít thở không khí trong lành: Nếu có thể, hãy mở cửa sổ hoặc dùng quạt nhỏ thổi gió vào mặt để giảm cảm giác buồn nôn.

Tránh ngồi gần người đang say xe: Việc chứng kiến người khác nôn ói hoặc nghe họ nói về cảm giác say xe có thể làm bạn bị ảnh hưởng tâm lý và dễ bị say hơn.

Biện pháp can thiệp khi đang di chuyển

• Dùng thuốc chống say: Các loại thuốc như Scopolamine, Promethazine, Cyclizine, Dimenhydrinate, Meclizine… có thể giúp giảm triệu chứng nhanh chóng. Tuy nhiên, cần đọc kỹ hướng dẫn và hỏi ý kiến bác sĩ, đặc biệt với phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em hoặc người có bệnh nền.
• Nhìn về phía trước: Giúp đồng bộ thông tin giữa mắt và tai trong, giảm xung đột tín hiệu, từ đó hạn chế cảm giác say xe.
• Nhắm mắt hoặc ngủ: Giúp não bộ tạm thời không tập trung vào cảm giác khó chịu.
• Nhai kẹo cao su: Hành động nhai giúp phân tán sự chú ý, làm giảm buồn nôn.
• Massage, bấm huyệt: Có thể xoa bóp nhẹ vùng thái dương, hoặc ấn nhẹ huyệt Nội quan gần cổ tay để giảm cảm giác buồn nôn. Tránh thực hiện nếu da bị tổn thương.
• Không đọc sách, báo: Đọc khi xe di chuyển dễ làm tăng xung đột tín hiệu thị giác và tiền đình, khiến say xe nặng hơn.
• Trò chuyện: Việc trò chuyện giúp bạn phân tâm, quên đi cảm giác khó chịu.

Phương pháp tự nhiên và cách rèn luyện lâu dài

• Ăn thực phẩm giàu tinh bột: Khoai tây, bánh mì nướng có thể giúp hấp thu axit trong dạ dày, giảm buồn nôn.
• Ngửi mùi tự nhiên dễ chịu: Vỏ cam, quýt, chanh hoặc tinh dầu gừng giúp giảm cảm giác buồn nôn.
• Dùng gừng: Trà gừng, viên nang gừng hoặc tinh dầu gừng là lựa chọn tự nhiên an toàn, hỗ trợ giảm buồn nôn.
• Giấm táo pha loãng: Có thể giúp trung hòa axit dạ dày, nhưng lưu ý luôn pha loãng và tránh dùng khi bụng đói để bảo vệ dạ dày, men răng.
• Đi tàu xe thường xuyên hơn: Tập quen dần với việc di chuyển sẽ giúp cơ thể thích nghi và giảm dần tình trạng say xe theo thời gian.